Difference between revisions of "Mongolic words in Turkic languages"

From FireSpeakerWiki
Jump to navigationJump to search
(beginning of transfer from Turkic-Mongolic_cognates)
Line 4: Line 4:
 
!rowspan="2"| Classical Mongolian
 
!rowspan="2"| Classical Mongolian
 
!rowspan="2"| Khalkha
 
!rowspan="2"| Khalkha
−
!colspan="5"| Modern Turkic languages
+
!colspan="4"| Turkic
 
!rowspan="2"| gloss
 
!rowspan="2"| gloss
 
!rowspan="2"| notes
 
!rowspan="2"| notes
Line 12: Line 12:
 
! tat
 
! tat
 
! bak
 
! bak
−
! tur
 
 
|-
 
|-
−
| || zirɣa- || жарга- || жырга- || жырға- || || || || ‘enjoy’ ||
+
| — || zirɣal || жаргал || жыргал || || || || ‘pleasure’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || zirɣal || жаргал || жыргал || ''жырғау'' || || || || ‘pleasure’ ||
+
| — || … bule || гэр бүл || үй бүлө || || || || ‘family’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || … bule || гэр бүл || үй бүлө || — || || || || ‘family’ ||
+
| — || ele || л || эле || || || || ‘just/only’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || ele || л || эле || — || || || || ‘just/only’ ||
+
| !yomaq ‘legend’ || domuɣ || домог || жомок || || || || ‘fairy tale’ || yes
 
|-
 
|-
−
| !yomaq ‘legend’ || domuɣ || домог || жомок || || || || || ‘fairy tale’ || <span style="color: red">prob. not from Mongol</span>
+
| — || belterge || бэлтрэг || бөлтүрүк || || || || ‘wolf cub’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || belterge || бэлтрэг || бөлтүрүк || бөлтірік || || || || ‘wolf cub’ ||
+
| — || arɣ-a || арга || арга || || || || ‘way out’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || arɣ-a || арга || арга || —? || || || || ‘way out’ ||
+
| — || tas || тас || тазкара || || || || ‘vulture’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || tas || тас || тазкара || || || || || ‘vulture’ ||
+
| timin? ‘just now’ || tein/teimy || тийм || тим || || || || ‘such’ || yes
 
|-
 
|-
−
| timin? ‘just now’ || tein/teimy || тийм || тим || || || || || ‘such’ ||
+
| — || buɣudai || буудай || буудай || || || || ‘wheat’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || buɣudai || буудай || буудай || ''бидай'' (?) || || || || ‘wheat’ ||
+
| — || unaɣ-a || уна- ‘falling, driving’ || унаа ‘means of transportation’ || || || || || yes
 
|-
 
|-
−
| — || unaɣ-a || уна- ‘falling, driving’ || унаа ‘means of transportation’ || || || || || ||  
+
| — || xural || хурал || курултай || || || || ‘meeting’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || xural || хурал || курултай || құрылтай || || || || ‘meeting’ ||
+
| ulus/uluš ‘settlement, residence’ || ulus || улс || улут || || || || ‘nation’ || yes
 
|-
 
|-
−
| ulus/uluš ‘settlement, residence’ || ulus || улс || улут || ұлт || || || || ‘nation’ ||
+
| — || silykei || шүлхий || шилекей || || || || ‘saliva’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || cangɣa- || цанга- || (southern) чаңка- || —? || || || || ‘be thirsty’ ||  
+
| — || cangɣa- || цанга- || (southern) чаңка- || || || || ‘be thirsty’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || zolbin || золбин || жолбун || —? || || || || ‘stray’ ||  
+
| — || zolbin || золбин || жолбун || || || || ‘stray’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || zegerde || зээрд || жээрде || || || || || ‘chestnut horse’ ||  
+
| — || zegerde || зээрд || жээрде || || || || ‘chestnut horse’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || tos- || тос- || тос- || тос- || || || || ‘meet, pick up, catch’ ||  
+
| — || tos- || тос- || тос- || || || || ‘meet, pick up, catch’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || cana || цана || чана || шана || || || || ‘ski, sled’ ||  
+
| — || cana || цана || чана || || || || ‘ski, sled’ || yes
 
|-
 
|-
−
| buɣu || buɣu || буга || бугу || бұғы || || || || ‘deer’ || should be 'buu' in Khalkha and Kyrgyz
+
| buɣu || buɣu || буга || бугу || || || || ‘deer’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || xoruɣ-a, xorij-a(n) || хороо || короо || қора || || || || ~‘corral, yard’ ||  
+
| — || xoruɣ-a, xorij-a(n) || хороо || короо || || || || ~‘corral’ || yes
 
|-
 
|-
−
| uruq(?) ‘rope’ || urɣ-a(n), uɣurɣ-(a) || урга, уураг, уурга || укурук || || || || || ‘lasso pole’ ||  
+
| uruq(?) ‘rope’ || urɣ-a(n), uɣurɣ-(a) || урга, уураг, уурга || укурук || || || || ‘lasso pole’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || tøry- || төр- || төрө- || — || || || || ‘bear child’ ||  
+
| — || tøry- || төр- || төрө- || || || || ‘bear child’ || yes
 
|-
 
|-
−
| (ös-) || øs- || өс- ‘grow (v.i., person)’ || өс- ‘grow (v.i., not person)’ || өс- ‘"’ || || || || ‘grow’ ||  
+
| (ös-) || øs- || өс- ‘grow (v.i., person)’ || өс- ‘grow (v.i., not person)’ || || || || ‘grow’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || belen || бэлэн || белен || —? || || || || ‘ready’ ||  
+
| — || belen || бэлэн || белен || || || || ‘ready’ || yes
 
|-
 
|-
−
| — || kørsi(n) || хөрш || — || көрші || || || || neighbour || of Turkic origin?
+
| — || kørsi(n) || хөрш || || көрші || || || neighbour || yes
 
|-
 
|-
 
|rowspan="2"| uruɣ ‘seed; relatives’
 
|rowspan="2"| uruɣ ‘seed; relatives’
Line 68: Line 67:
 
|rowspan="2"| ураг ‘relatives by marriage’
 
|rowspan="2"| ураг ‘relatives by marriage’
 
| уруу ‘tribe’
 
| уруу ‘tribe’
−
|rowspan="2"|
 
 
|rowspan="2"|  
 
|rowspan="2"|  
 
|rowspan="2"|  
 
|rowspan="2"|  
Line 77: Line 75:
 
| урук ‘clan; seed; relatives’
 
| урук ‘clan; seed; relatives’
 
|-
 
|-
−
| (rasayan) || (a)rasijan || рашаан || арашан || || || || || ‘holy/mineral spring’ || from Sanskrit originally
+
| (rasayan) || (a)rasijan || рашаан || арашан || || || || ‘holy/mineral spring’ || yes
−
|-
 
−
| — || cuɣ || цуг || чогуу || || || || || ‘together’ ||
 
−
|-
 
−
| yalɣu ‘stupid person’ || zalxaɣu || залхуу || жалкоо || жалқау || || || || ‘lazy’ || ?
 
−
|-
 
−
| — || ɣolumta || голомт || коломто || || || || || ‘hearth’ ||
 
−
|-
 
−
| — || xaɣalɣ-a(n) || хаалга || каалга || —? || || || || ‘yurt door’ ||
 
−
|-
 
−
| örgün, örgin ‘throne’ || ørgyge(n) || өргөө || өргөө || || || || || ‘Khan's yurt’ ||
 
−
|-
 
−
| — || bøle/byly || бүл || бөлө || бөле || || || || ‘progeny of sisters’ ||
 
−
|-
 
−
| — || byky || бүх || бүкүл || бүкіл || || || || ‘all, whole, everything’ ||
 
−
|-
 
−
| ?čaɣïla- ‘be noisy’, ?čaqïl- ‘be cut’ || cakilɣan || цахилгаан ‘electricity’ || чагылган || || || || || ‘lightning’ ||
 
−
|-
 
−
| mal ‘wealth’ || mal || мал || мал || мал || || || || ‘heard animal’ || "of Arabic origin"
 
−
|-
 
−
| aɣïl || ayil || айл || айыл || ''ауыл'' || || || || ‘camp, village’ || of Turkic origin
 
−
|-
 
−
| — || alaɣ-a(n) || алга || алакан || алақан || || || || ‘palm’ ||
 
−
|-
 
−
| — || cimki- || чимхэ- || чымчы- || шымшы- || || || || ‘pinch’ ||
 
−
|-
 
−
| — || dalu || дал || далы || || || || || ‘shoulder’ ||
 
−
|-
 
−
| — || møndyr || мөндөр || мөндүр || || || || || ‘hail’ ||
 
−
|-
 
−
| — || coxu || цох || чоку || шоқы ‘mountain top’ || || || || ‘forehead’ ||
 
−
|-
 
−
| — || darui || даруй || дароо || дереу || || || || ‘immediately’ || cf. Tajik "даррав"
 
−
|-
 
−
| — || dylei || дүлий || дүлөй || дүлей || || || || ‘deaf’ ||
 
−
|-
 
−
|  || talxan || талх ‘bread’ || талкан ‘ground grain / meal’ || || || || || ‘bread, meal’ ||
 
−
|-
 
−
|  || ?daqin ||  || дагы ‘more, still’ || тағы ‘more, still’ || || || || ||
 
−
|-
 
−
|  ||  || тал || талаа || дала || || || || ‘steppe, field’ ||
 
−
|-
 
−
|  ||  || сонин ‘news, interesting’ || сонун ‘awesome’ ||  || || || ||
 
−
|-
 
−
| —? || || төл || төл || төл || || || ‘baby herd animal’ || ||
 
−
|-
 
−
|  || abisun (WMo) ||  ||  абысын || || || ||  || ‘sister in laws’ || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || abura- ||  ||  abra- (south) ‘be many’ || || || || || to save, rescue, nurse  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || alus || алс ||  алыс || алыс || || || || further  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || alisun ||  ||  alısın || || || || || second crop  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || alja- ||  ||  aljı- ‘be wrong’ || || || || || get tired, exhausted  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || angqaɣu ||  ||  aŋqoo ‘simple-minded’ || || || || || hard palate  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || angɣai- ||  ||  aŋqıy- / aŋqay- || || || || || ‘be wide open’  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || arča ||  ||  арча || арша || || || || juniper  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || arči- ||  ||  аарчы- || аршы- || || || || wipe (clean)  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || asara- ||  ||  asıra- ‘adopt a child’ || || || || || protect  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || elči (WMo) ||  ||  элчи || елші || || || || envoy  || identified by Csáki, of Turkic origin?
 
−
|-
 
−
|  || itelgü ||  ||  itelgi || || || || || falcon  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || egejegei (WMo) ||  ||  ejigey || || || || || red curds, dry cheese  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || baɣana (WMo) ||  ||  mamı? || || || || || pillar, pole  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || baital ||  ||  baytal || || || || || 3-yo horse  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || baɣatur || баатар || баатыр || ''батыр''(?) || || || || hero, brave  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || baja || баз || бажа || бажа || || || || brother-in-law  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
| berkit- || berket- ||  ||  бекит- ‘lock’ || беркіт- || || || || strengthen  || identified by Csáki, <span style="color: red;">prob. not from Mongol</span>
 
−
|-
 
−
|  || bilčara- ||  ||  bıljıra- ‘be slippery’ || || || || || soften  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || begelei ||  ||  meeley || || || || || mittens  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || bulanggir(tai) ||  ||  (buldur?) || || || || || dim  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || büldürge (WMo) ||  ||  büldürgö / büldürgü || || || || || loop on a whip handle  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || boljal ||  ||  boljol || || || || || term  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || boro'an || бороо ‘rain’ ||  бороон ‘storm’ || боран ‘storm’ || || || || snowstorm || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || buɣurul || буурал || буурул || бурыл || || || || grey  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || bosaɣa || босго || босого || босаға || || || || threshold  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || bödene ||  ||  bödönö || || || || || quail  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || börte ||  ||  börtö || || || || || dark chestnut (horse)  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || bötege ||  ||  bötögö || || || || || bird innards  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || čagaɣan || цагаан ||  čağan ‘1st moth of Mongol year’ || || || || || white → maple  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || čabidur ||  ||  čabdar || || || || || yellow horse with white mane and tail  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || čečen || цэцэн ||  čečen ‘orator’ || || || || || wise → minstrel  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
| — || čida- || чад- || чыда- ‘put up with’ || шыда- ‘"’ || || || || ‘be able to’  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || čilbuɣur ||  ||  čılbır || || || || || chain  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || čiray || царай || чырай ‘facial features’ || шырай || || || || face, appearance, expression  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || čeber || цэвэр || чебер ‘prettily made’ || || || || || nice, good  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || čer ||  ||  чер || || || || || illness  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || *čöɣüče ||  || чөйчөк ‘bowl’ || || || || || small cup (bowl) || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || čöregei (WMo) ||  ||  čürök || || || || || loon  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || demči (WMo) ||  ||  demči ‘doctor’? || || || || || business man → suitor  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || doluɣana (WMo) ||  ||  dolono || || || || || hawthorn  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || dönen ||  ||  dönön || || || || || 3-4yo stallion  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || sar (WMo) ||  ||  sar, sarı|| || || || || hawk  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || ilɣa- ||  ||  ılğa- || || || || || choose, select → differentiate  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || irjayi- ||  ||  ırjay- || || || || || show one's bare teeth  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || erke ||  || эрке || ерке || || || || spoiled, pampered  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || erkele- ||  || эркеле- || еркеле- || || || || pamper  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || jada- || зад-? ||  jada- / taja-|| || || || || be exhausted  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || yadaɣu ||  ||  jadoo || || || || || worn out  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || yalga- ||  ||  jalğa- || || || || || connect, join  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || jasaɣul ||  ||  jasool ‘executive’ || || || || || guard  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || jaɣuči ||  ||  juuču || || || || || suitor  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || jüde- (WMo) ||  ||  jüdö- || || || || || be tired, exhausted → be in hard times  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || qabirqa || хавирга || кабырга ‘rib’ || қабырға ‘wall’ || || || || rib, side, flank  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || qaiči || хайч || кайчы || қайшы || || || || scissors  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || qanjuqa ||  ||  qanjığa || || || || || saddle-thong  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || qabturɣa ||  ||  qapčıq ‘bag’ || || || || || wallet, pocket, leather sack  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || qaragai (WMo) ||  ||  qarağay || || || || || larch, spruce  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || qaraŋgui || харанхуй || караңгы || қараңғы || || || || dark  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || qaraɣul ||  ||  qarool || || || || || guard, watch  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || qarčiqai ||  ||  qarčığa || || || || || falcon  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || qariɣu ||  ||  ?qayruu (←qɑyır-)  || || || || || objection  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || kekül || хөхөл ||  көкүл ‘bangs’ || || || || || horse's forlock  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || qiramaɣ (WMo) ||  ||  qılamıq || || || || || powdery snow  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || kitad ||  ||  qıtat ‘black paint’ || || || || || Chinese silk  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || genedte ||  ||  kenet-kenet ‘occasionally’ || || || || || suddenly  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || kenye (WMo) ||  || кенже || || || || || youngest child  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || quda ||  || куда || құда || || || || groom's relatives ↔ bride's relatives  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || quduɣ || худаг || кудук || құдық || || || || well  || identified by Csáki, of Turkic origin
 
−
|-
 
−
|  || ɣunajin ||  ||  qunaajın / qunaayın || || || || || 3yo female animal || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || ɣunan ||  ||  qunan || || || || || 3yo stallion  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || küren || хүрэн ||  күрөң || || || || || brown (horse)  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || *qonolqa (WMo) ||  ||  конок ‘guest’; кон- ‘stay the night, perch, land’ || қонақ ‘guest’ || || || || shelter for the night  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || qongɣur ||  || коңур || қоңыр || || || || dark brown  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || kur ||  ||  qaraqur || || || || || grouse  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
| köküz || kökü(n) || хөх(?) || көкүрөк || көкірек || || || || breast → chest  || identified by Csáki, <span style="color: red;">prob. not from Mongol</span>
 
−
|-
 
−
|  || kömegei (WMo) ||  || көмөкөй ‘uvula’ || || || || || Adam's apple  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || maɣta- || магт- ||  макта- || мақта- || || || || praise  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || malaqay || малгай || малақай || || || || || hat  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || manglai || манлай || маңдай || || || || || forehead  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || mata- (WMo) ||  ||  mata- || || || || || bend →/, disturb  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || mergen || мэргэн || мерген || мерген || || || || marksman  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || mese (WMo) ||  ||  meskey ‘pot’; mizdüü ‘sharp’ || || || || || glutton; sharp, sword  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || moqadaq ||  ||  moqo- ‘make dull’; мокок ‘dull’|| || || || || stupid  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || möče(?) || мөч? || мүчө ‘body part, member’ || мүше || || || || body part → body  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || mültüre- ||  ||  möltürö- || || || || || break loose → get engorged; shine  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || moyil || мойл || moyul || || || || || bird-cherry  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || niɣ (WMo) ||  ||  nıq, (?mıq ‘nail’) || || || || || solid  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || nökör || нөхөр ||  nögör || || || || || friend → best man  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || noqta ||  ||  noqto || || || || || horse halter  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || učira- || учр- ||  učura- || || || || || encounter  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || onggi ||  || уңгу ‘, stem/root (of word)’ || || || || || socket for axe handle  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || ölke ||  || өлкө ‘country’ || өлке ‘region’ || || || || sunny side → area  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || saɣadaq/'''saɣadaɣ''' (WMo) || саадах ||  саадак || || || || || quiver  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || saqaɣu (WMo) ||  ||  saqoo ‘stutterer’ || сақау ‘mute’ || || || || a horse disease, (deaf)  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || siläɣüsün || шилүүс || сүлөөсүн || сілеусін || || || || lynx  || identified by Csáki
 
−
|-
 
−
|  || siltaɣ(an) ||  ||  sıltoo || || || || || motive  || identified by Csáki
 
 
|-
 
|-
−
| || sirxa-n (WMo) || || sırqoo || || || || || injury → illness, ailment  || identified by Csáki
+
| — || cuɣ || цуг || чогуу || || || || ‘together’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || sauqa || || sooğa || || || || || gift → candy, nice textile  || identified by Csáki
+
| yalɣu ‘stupid person’ || zalxaɣu || залхуу || жалкоо || || || || ‘lazy’ || ?yes
 
|-
 
|-
−
| || suli (WMo) || || сулу || сұлы || || || || feather grass → oats  || identified by Csáki
+
| — || ɣolumta || голомт || коломто || || || || ‘hearth’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || söɣem || сөөм || sööm, сөөмөй ‘index finger’ || || || || || span  || identified by Csáki
+
| — || xaɣalɣ-a(n) || хаалга || каалга || || || || ‘yurt door’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || soqor || сохор || сокур || соқыр || || || || blind  || identified by Csáki
+
| örgün, örgin ‘throne’ || ørgyge(n) || өргөө || өргөө || || || || ‘Khan's yurt’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || *solaqai (WMo) || || soloğoy || || || || || left → left-handed  || identified by Csáki
+
| — || bøle/byly || бүл || бөлө || || || || ‘progeny of sisters’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || šibaɣa(n) || || šıbağa || || || || || lot  || identified by Csáki
+
| — || byky || бүх || бүкүл || || || || ‘all, whole, everything’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || silykei/'''silükei''' (WMo) || шүлхий || шилекей || сілекей || || || || saliva  || identified by Csáki
+
| ?čaɣïla- ‘be noisy’, ?čaqïl- ‘be cut’ || cakilɣan || цахилгаан || чагылган || || || || ‘lightning’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || šiŋqor || шонхор || šumqar / šuŋqar || сұңқар || || || || falcon  || identified by Csáki
+
| mal ‘wealth’ || mal || мал || мал || || || || ‘heard animal’ || ?yes
 
|-
 
|-
−
| || takim || тахим || taqım || || || || || knee cap  || identified by Csáki
+
| aɣïl || ayil || айл || айыл || || || || ‘camp, village’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || tanglai || тагнай || taŋday || || || || || soft palate  || identified by Csáki
+
| — || alaɣ-a(n) || алга || алакан || || || || ‘palm’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || tasam-a (WMo) || тасам || тасма ‘ribbon’ || || || || || strap  || identified by Csáki
+
| — || cida- || чад- || чыда- ‘put up with’ || || || || ‘be able to’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || tomaɣaɣ (WMo) || || tomoğo || || || || || hawk headgear  || identified by Csáki
+
| — || cimki- || чимхэ- || чымчы- || || || || ‘pinch’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || toqum || тохом || токум || || || || || saddle cloth  || identified by Csáki
+
| — || dalu || дал || далы || || || || ‘shoulder’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || toɣta- || тогт- || токто- || тоқта- || || || || stop  || identified by Csáki
+
| — || møndyr || мөндөр || мөндүр || || || || ‘hail’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || tögürig (WMo) || || тегерек / төгөрөк || || || || || circle  || identified by Csáki
+
| — || saɣadaɣ || саадах || саадак || || || || ‘quiver’ || yes
 
|-
 
|-
−
| tölä- || töle- || төл- || төлө- || төле- || || || || pay  || identified by Csáki, <span style="color: red;">prob. not from Mongol</span>
+
| — || coxu || цох || чоку || || || || ‘forehead’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || oboɣa (WMo) || овоо || oboo || || || || || stone heap → mound  || identified by Csáki
+
| — || darui || даруй || дароо || || || || ‘immediately’ || yes
 
|-
 
|-
−
| || olja || || oljo || || || || || loot  || identified by Csáki
+
| — || dylei || дүлий || дүлөй || || || || ‘deaf’ || yes
 
|}
 
|}

Revision as of 20:56, 6 March 2012

Old Turkic Classical Mongolian Khalkha Turkic gloss notes
kir kaz tat bak
— zirɣal жаргал жыргал ‘pleasure’ yes
— … bule гэр бүл үй бүлө ‘family’ yes
— ele л эле ‘just/only’ yes
!yomaq ‘legend’ domuɣ домог жомок ‘fairy tale’ yes
— belterge бэлтрэг бөлтүрүк ‘wolf cub’ yes
— arɣ-a арга арга ‘way out’ yes
— tas тас тазкара ‘vulture’ yes
timin? ‘just now’ tein/teimy тийм тим ‘such’ yes
— buɣudai буудай буудай ‘wheat’ yes
— unaɣ-a уна- ‘falling, driving’ унаа ‘means of transportation’ yes
— xural хурал курултай ‘meeting’ yes
ulus/uluš ‘settlement, residence’ ulus улс улут ‘nation’ yes
— silykei шүлхий шилекей ‘saliva’ yes
— cangɣa- цанга- (southern) чаңка- ‘be thirsty’ yes
— zolbin золбин жолбун ‘stray’ yes
— zegerde зээрд жээрде ‘chestnut horse’ yes
— tos- тос- тос- ‘meet, pick up, catch’ yes
— cana цана чана ‘ski, sled’ yes
buɣu buɣu буга бугу ‘deer’ yes
— xoruɣ-a, xorij-a(n) хороо короо ~‘corral’ yes
uruq(?) ‘rope’ urɣ-a(n), uɣurɣ-(a) урга, уураг, уурга укурук ‘lasso pole’ yes
— tøry- төр- төрө- ‘bear child’ yes
(ös-) øs- өс- ‘grow (v.i., person)’ өс- ‘grow (v.i., not person)’ ‘grow’ yes
— belen бэлэн белен ‘ready’ yes
— kørsi(n) хөрш көрші neighbour yes
uruɣ ‘seed; relatives’ uruɣ ураг ‘relatives by marriage’ уруу ‘tribe’ +yes
урук ‘clan; seed; relatives’
(rasayan) (a)rasijan рашаан арашан ‘holy/mineral spring’ yes
— cuɣ цуг чогуу ‘together’ yes
yalɣu ‘stupid person’ zalxaɣu залхуу жалкоо ‘lazy’ ?yes
— ɣolumta голомт коломто ‘hearth’ yes
— xaɣalɣ-a(n) хаалга каалга ‘yurt door’ yes
örgün, örgin ‘throne’ ørgyge(n) өргөө өргөө ‘Khan's yurt’ yes
— bøle/byly бүл бөлө ‘progeny of sisters’ yes
— byky бүх бүкүл ‘all, whole, everything’ yes
?čaɣïla- ‘be noisy’, ?čaqïl- ‘be cut’ cakilɣan цахилгаан чагылган ‘lightning’ yes
mal ‘wealth’ mal мал мал ‘heard animal’ ?yes
aɣïl ayil айл айыл ‘camp, village’ yes
— alaɣ-a(n) алга алакан ‘palm’ yes
— cida- чад- чыда- ‘put up with’ ‘be able to’ yes
— cimki- чимхэ- чымчы- ‘pinch’ yes
— dalu дал далы ‘shoulder’ yes
— møndyr мөндөр мөндүр ‘hail’ yes
— saɣadaɣ саадах саадак ‘quiver’ yes
— coxu цох чоку ‘forehead’ yes
— darui даруй дароо ‘immediately’ yes
— dylei дүлий дүлөй ‘deaf’ yes
Retrieved from "https://wiki.firespeaker.org/index.php?title=Mongolic_words_in_Turkic_languages&oldid=8634"