Turkic lenition issues: Difference between revisions

From FirespeakerWiki
Jump to navigationJump to search
← Older editNewer edit →
Line 257: Line 257:
{|class="wikitable" style="text-align: center";
{|class="wikitable" style="text-align: center";
|+ G
|+ G
! gloss !! Old Turkic !! Kyrgyz !! Altay !! Kazakh !! Uzbek !! Uyghur !! Turkish !! Khakas !! Tuvan !! Sakha !! Chuvash !! Mongolic !! Manchu
! gloss !! Old Turkic !! Kyrgyz !! Altay !! Kazakh !! Uzbek !! Uyghur !! Turkish !! Shor !! Khakas !! Tuvan !! Sakha !! Chuvash !! Mongolic !! Manchu
|-
|-
! heavy
! heavy
Line 267: Line 267:
| éğɨr
| éğɨr
| ağır
| ağır
|
| aar
| aar
| aar
| aar
Line 280: Line 281:
| ağrɨ-
| ağrɨ-
| ağrı-
| ağrı-
| ağır-
|
| ağır- CHECK
| aarı- (?)
| aarı- (?)
| ıarıy-
| ıarıy-
Line 293: Line 295:
| éğiz
| éğiz
| ağız
| ağız
|
| aas/axs-
| aas/axs-
| aas/aqs-
| aas/aqs-
Line 306: Line 309:
| yoğun; yoğan
| yoğun; yoğan
| yoğun
| yoğun
|
| çoon
| çoon
| çoon
| çoon
Line 319: Line 323:
| yavaş/yuvaş
| yavaş/yuvaş
| yavaş
| yavaş
|
| çabas
| çabas
| çaaş
| çaaş
Line 332: Line 337:
|
|
| yağı
| yağı
|
| çaa
| çaa
| çaa
| çaa
Line 347: Line 353:
| tağ
| tağ
| dağ
| dağ
|
| tağ
| tağ
| dağ
| dağ
Line 360: Line 367:
| beğir
| beğir
| bağır
| bağır
|
| paar
| paar
| baar
| baar
Line 373: Line 381:
| mozay
| mozay
| buzağu
| buzağu
|
| pızo
| pızo
| bızaa
| bızaa
Line 387: Line 396:
| toxa/toxu
| toxa/toxu
| tavuk
| tavuk
|
| tağax
| tağax
| (daʼğaa)
| (daʼğaa)
Line 402: Line 412:
| ağı/oğa (?)
| ağı/oğa (?)
| ağu
| ağu
|
| oo
| oo
| aa
| aa
Line 415: Line 426:
| oğul/oğl-; oğal/oğl-
| oğul/oğl-; oğal/oğl-
| oğul/oğl-
| oğul/oğl-
|
| oğıl/ool- (?)
| oğıl/ool- (?)
| ool
| ool
Line 428: Line 440:
| soğiq
| soğiq
| soğuk
| soğuk
|
| soox
| soox
| sook
| sook
Line 441: Line 454:
|  
|  
|  
|  
|
|
|
|
|
Line 455: Line 469:
| qoru-
| qoru-
| kavur-
| kavur-
|
| xoor-
| xoor-
| xoor-
| xoor-
Line 469: Line 484:
| yuğur-/juğur-
| yuğur-/juğur-
| yoğur- (?)
| yoğur- (?)
|
| çura-
| çura-
|  
|  
Line 483: Line 499:
| buğ
| buğ
| buğu
| buğu
|
|  
|  
|
|
Line 497: Line 514:
| boğam
| boğam
| boğun/boğum
| boğun/boğum
|
| pun
| pun
|  
|  
Line 513: Line 531:
|  
|  
|  
|  
|
|
|
|
|
Line 525: Line 544:
| yavuk
| yavuk
|  
|  
|
| çooq
| çooq
| çugas (?)
| çugas (?)
Line 538: Line 558:
| teriq
| teriq
| darı
| darı
|
| tarığ
| tarığ
| (taraa)
| (taraa)
Line 550: Line 571:
| uwız
| uwız
| åğiz
| åğiz
| oğuz
| oğuz CHECK
|
|
| oos
| oos
| aazı
| aazı
|
| uosax
| uosax
| ırri (< ırɘ ?)
| ırri (< ırɘ ?)
Line 563: Line 585:
| ayu
| ayu
| ayıw
| ayıw
| ayıq
| ayıq (CHECK)
|
|
|
| ayı
| ayı
|
|  
|  
|-
|-
Line 576: Line 600:
| yuw-/yuy-
| yuw-/yuy-
| yu-
| yu-
|
| çuğ-
| çuğ-
| çuu-
| çuu-
Line 591: Line 616:
| quw
| quw
| koğu/kuğu
| koğu/kuğu
|
| xuu
| xuu
| quu
| quu
Line 605: Line 631:
|  
|  
| kov-
| kov-
|
|  
|  
|  
|  
Line 619: Line 646:
| sağ-
| sağ-
| sağ-
| sağ-
|
| sağ-
| sağ-
| sağ-
| sağ-
Line 633: Line 661:
| yağ-
| yağ-
| yağ-
| yağ-
|
| çağ-
| çağ-
| çağ-
| çağ-
Line 647: Line 676:
|  
|  
|  
|  
|
|
|
|
|
Line 661: Line 691:
| yaŋaq
| yaŋaq
| yanak
| yanak
|
| naaq
| naaq
| çaaq
| çaaq
Line 670: Line 701:
| sarığ
| sarığ
| sarı
| sarı
|
| sarı
|
|
|
|
|
|
|
|
| sira
|}
|}

Revision as of 21:06, 12 November 2019

To sort / unknown

K
gloss Source (OT) Kyrgyz Kazakh Uzbek Uyghur Fârsî
older brother aqa ağa/ake ağa/äke oğa/aka aka âghâ

No lenition

K
gloss Source (OT) Kyrgyz Kazakh Uzbek Uyghur Turkish
bull buqa buqa buqa buqa buqa boğa
collar yaqa jaqa yaqa yaka (collar, river bank)
near yaqın jaqın jaqın yaqin yéqin yakın
read oqı- oqu- oqı- oqi- oqu- oku-
regret ökün- ökün- ökin- ökin-
G
gloss Source (OT) Kyrgyz Kazakh Uzbek Uyghur Turkish
deer buğu buğu buğı buğu buğa
wood yığaç jığaç ağaş yoğoç yağaç ağaç
young man yigit jigit jigit yigit (y/j)igit yiğit

Lenition

K
gloss Source (OT) Kyrgyz Kazakh Uzbek Uyghur Turkish
dove kökürçkän kögüçkön kögerşin güvercin
ox öküz ögüz ögiz öküz
crop ekin egin egin ekin ekin
invite/call çaqır- çaqır-/çıqır- şaqır- çağır-


G
gloss Source (OT) Kyrgyz Kazakh Uzbek Uyghur Turkish
shoulder egin iyin iyin () egin/egn-
heavy ağır oor awır oğir éğir ağır
mouth ağız ooz awız oğiz éğiz ağız
poison ağu uu uw oğu
enemy yağı joo jaw yov
rain jaan jawın
magpie sağızğan sawızqan zağizğan
wide yoğan; yoğun joon juwan yȯğon yoğun; yoğan yoğun (thick/dense, of substances)
son oğul/oğl- uul ul oğil/oğl- oğul/oğl-; oğal/oğl- oğul/oğl-
~cousin yegän jeen jiyen jiyen (nephew)
twenty yegirmi jıyırma jıyırma yigirma (y/j)igirme yirmi
needle yignä iyne iyne (y)igna yingne iğne
master ee iye ega? igä?

word-final stuff

G
gloss Source (OT) Kyrgyz Kazakh Uzbek Uyghur Turkish
warm isig/ısığ ısıq ıstıq issiq issiq ısı (heat)
yellow sarığ sarı sarı sariq sériq sarı
*damage? → soot kög? köö
melody kög küü küy


Kyrgyz uu/oo/aa

G
gloss Old Turkic Kyrgyz Altay Kazakh Uzbek Uyghur Turkish Shor Khakas Tuvan Sakha Chuvash Mongolic Manchu
heavy ağır oor awır åğɨr éğɨr ağır aar aar ıar yıvər
hurt ağrı- (ağru-?) ooru- ooru- awır- åğrɨ- ağrɨ- ağrı- ağır- CHECK aarı- (?) ıarıy- ıra-t- (?)
mouth ağız ooz oos awız åğiz éğiz ağız aas/axs- aas/aqs- uos çəwar/çåwar(?)
wide/thick yoğan; yoğun joon joon juwan yȯğån yoğun; yoğan yoğun çoon çoon suon
mild(-natured) yabaş(?) jooş joboş juwas yåwwåş/yuwåş yavaş/yuvaş yavaş çabas çaaş
enemy yağı joo ju(u) jaw yåv yağı çaa çaa (sıa-?) ɕu dayin dayin
mountain tāğ too tuu taw tåğ tağ dağ tağ dağ tıa tu
liver bağır boor buur bawır båğir beğir bağır paar baar bıar pȯver
calf buzağu muzoo bıza buzaw buzåq mozay buzağu pızo bızaa påru birağu
chicken taqığu / ?*tağıq tooq (taqaa) tawıq tåwuq toxa/toxu tavuk tağax (daʼğaa) çəxə takiyan çoqo
poison ağu uu — uw åğu ağı/oğa (?) ağu oo aa ıı
son oğul/oğl- uul ool/uul(?) ul oğil/oğl- oğul/oğl-; oğal/oğl- oğul/oğl- oğıl/ool- (?) ool uol ıvəl
cold soğıq suuq sooq suwıq såvuq soğiq soğuk soox sook sivɘ
marmot soğur suur — suwır sȯğir/suğur/suvir såvår
fry quuru- quur- quwır qåvur- qoru- kavur- xoor- xoor- qağur-
knead yoğur-/yuğur- juuru- jura- juwır- yuğur-/juğur- yoğur- (?) çura- ɕår- jiğura-
steam bu (*būğ) buu buu buw buğ buğ buğu påw
joint boğım/boğun muun mun(/puun) buwın buğin boğam boğun/boğum pun
rafter in yurt uğ uuq uwıq ūğ (?) oq huğ (?)
near yağu-q juu-q ju(u)-q juw-ıq yåvuq yavuk çooq çugas (?) śıvəx
millet tarığ taruu (taraan) tarı tariq teriq darı tarığ (taraa) tırə tariya
foremilk/colostrum ağuz(?) uuz (uuraq) uwız åğiz oğuz CHECK oos aazı uosax ırri (< ırɘ ?) uğuruğ
bear (n.) adığ ayuu ayu ayıw ayıq (CHECK) ayı
wash (v.) yu- (?) juu- ju-n- juw- yuw- yuw-/yuy- yu- çuğ- çuu- suu-y- (?) śu-
swan quğu quu quu quw quw quw koğu/kuğu xuu quu kuba
chase qov- quu-/quw-ala- — quw- qaw-/quw- kov- xu-/xəw-
milk (v) sağ- saa- saa- saw- såğ- sağ- sağ- sağ- sağ- ıa- såv- sağa-
rain (v) yağ- jaa- ja(a)- jaw- yåğ- yağ- yağ- çağ- çağ- — śu- —
rain (n) yağ-ın (?) jaa-n jaa-ş jaw-ın yåğ-ın — — —
jaw (n) yaŋaq jaaq jaaq jaq yånåq, jağ yaŋaq yanak naaq çaaq sıŋaax —
yellow sarığ sarı sarı sira
Retrieved from "https://wiki.firespeaker.org/index.php?title=Turkic_lenition_issues&oldid=10413"