Things to look at in Kyrgyz dialects

From FireSpeakerWiki
Revision as of 14:00, 29 September 2008 by Firespeaker (talk | contribs) (Жанубарлар/Animals)
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)
Jump to navigationJump to search

Linguistic topics

What to look at

  • Rounding harmony systems
  • How far through a word harmony spreads
  • Monopthongisation — phonetic and phonological
  • Tonogenesis
  • Acoustic properties of vowel system
    • [reduction and diphthongisation of] high vowels (Russified in Bishkek, Kazakhified in Talas?)
    • low vowels as related to rounding harmony
  • The 9th vowel, phonemic?
  • Figure out the stress system
  • Sonority
    • /r.l/ → [r.d], [r.l]?
    • sonority of /n/ suffix-initially like glide?

By

  • Age
  • Urbanisation (city, village, steppe)
  • Multilingualism (esp. influence from Russian (Bishkek), Kazakh (Talas), Uzbek (Osh))
  • Tribe, apparently

Goals in Kyrgyzstan, round 1

  • Improve own Kyrgyz skills
  • Begin collecting lesser, non-experimental data
  • Prepare experiments
    • Consult with & work with local scholars
    • Design experiments
    • File for human subjects approval
  • Data collection plan
    • Decide on areas of most interest
    • Plan travel

Goals in Kyrgyzstan, round 2

  • Travel and collect data
    • At least two people in at least two villages in each of 47 regions

List of forms to elicit

Rounding harmony systems, How far through a word harmony spreads

  • high front:
    • C₀üC₁üC₁üC₁üC₀, C₀üC₁üC₁üC₁öC₀, C₀üC₁üC₁öC₁üC₀, C₀üC₁üC₁öC₁öC₀, C₀üC₁öC₁üC₁üC₀, C₀üC₁öC₁üC₁öC₀, C₀üC₁öC₁öC₁üC₀, C₀üC₁öC₁öC₁öC₀
  • low front:
    • C₀öC₁üC₁üC₁üC₀, C₀öC₁üC₁üC₁öC₀, C₀öC₁üC₁öC₁üC₀, C₀öC₁üC₁öC₁öC₀, C₀öC₁öC₁üC₁üC₀, C₀öC₁öC₁üC₁öC₀, C₀öC₁öC₁öC₁üC₀, C₀öC₁öC₁öC₁öC₀
  • high back:
    • C₀uC₁uC₁uC₁uC₀, C₀uC₁uC₁uC₁aC₀, C₀uC₁uC₁aC₁uC₀, C₀uC₁uC₁aC₁aC₀, C₀uC₁aC₁ıC₁ıC₀, C₀uC₁aC₁ıC₁aC₀, C₀uC₁aC₁aC₁ıC₀, C₀uC₁aC₁aC₁aC₀
  • low back:
    • C₀oC₁uC₁uC₁uC₀, C₀oC₁uC₁uC₁aC₀, C₀oC₁uC₁aC₁ıC₀, C₀oC₁uC₁aC₁aC₀, C₀oC₁oC₁uC₁uC₀, C₀oC₁oC₁uC₁aC₀, C₀oC₁oC₁oC₁uC₀, C₀oC₁oC₁oC₁oC₀
  • notes:
    • for each vowel, long and short version?
    • unrounded variants for comparison?

Monopthongisation / diphthongisation

  • base forms
    • C₀iyiC₀, C₀üüC₀, C₀eeC₀, C₀ööC₀, C₀ooC₀, C₀aaC₀, C₀ıyıC₀, C₀uuC₀
    • C₀iyC₀, C₀üyC₀, C₀eyC₀, C₀öyC₀, (C₀oyC₀, C₀aaC₀), C₀ıyC₀, C₀uyC₀
  • grammatical forms (for phonological info)
    • +NI, +NIN, +(s)I
  • also, Ab+Ip → AAp & Am+Ip → AAmp

Tonogenesis

  • C₀Vz.C₁V, C₀VzV, with various vowels
  • with other things in place of z: s, d, G, b

Acoustic properties of vowel system

  • Should fall out from other experiments?

The 9th vowel, phonemic?

  • Words with ä
  • Words with a

Figure out the stress system

  • Should fall out from other experiments?

Organising Wordlist

  • By form
    • first experiment
      • C₀üC₁üC₁üC₁üC₀ - шүүдүрүм+ (dew), бүркүтчү+ (eagle trainer)
      • C₀üC₁üC₁üC₁öC₀ - шүүдүрүм+ (dew), бүркүтчү+ (eagle trainer)
      • C₀üC₁üC₁öC₁üC₀ - бүлдүркөн+ (blackberry/dewberry), бүлбүлдө- (to glitter)
      • C₀üC₁üC₁öC₁öC₀ - бүлдүркөн+ (blackberry/dewberry), бүлбүлдө- (to glitter)
      • C₀üC₁öC₁üC₁üC₀ - жүгөрү+, сүрөтчү+ (photographer/painter), күбөлүк+ (certificate)
      • C₀üC₁öC₁üC₁öC₀ - жүгөрү+, сүрөтчү+ (photographer/painter), күбөлүк+ (certificate)
      • C₀üC₁öC₁öC₁üC₀ - сүмөлөк+, чүмкөмө+ (tent)
      • C₀üC₁öC₁öC₁öC₀ - сүмөлөк+, чүмкөмө+ (tent)
      • C₀öC₁üC₁üC₁üC₀ - өсүмдүк+ (plant), өтүкчү+ (shoe repair person), бөлтүрүк+ (wolf cub)
      • C₀öC₁üC₁üC₁öC₀ - өсүмдүк+ (plant), өтүкчү+ (shoe repair person), бөлтүрүк+ (wolf cub)
      • C₀öC₁üC₁öC₁üC₀ - шөкүлө+ (tall national women's hat), көгүчкөн+ (swallow)
      • C₀öC₁üC₁öC₁öC₀ - шөкүлө+ (tall national women's hat), көгүчкөн+ (swallow)
      • C₀öC₁öC₁üC₁üC₀ - төөнөгүч+ ((safety) pin), жөргөмүш+ (spider)
      • C₀öC₁öC₁üC₁öC₀ - төөнөгүч+ ((safety) pin), жөргөмүш+ (spider)
      • C₀öC₁öC₁öC₁üC₀ - көлөкө+ (shadow), чөмөлөй+ (haystack/bailed hay), көпөлөк+ (butterfly), дөңгөлөк+ (tire/wheel)
      • C₀öC₁öC₁öC₁öC₀ - көлөкө+ (shadow), чөмөлөй+ (haystack/bailed hay), көпөлөк+ (butterfly), дөңгөлөк+ (tire/wheel)
      • C₀uC₁uC₁uC₁uC₀ - укурук+ (bullwhip), курулуш+ (construction)
      • C₀uC₁uC₁uC₁aC₀ - укурук+ (bullwhip), курулуш+ (construction)
      • C₀uC₁uC₁aC₁uC₀ - кулпунай+ (strawberry), кумурска+ (ant), жумуртка+
      • C₀uC₁uC₁aC₁aC₀ - кулпунай+ (strawberry), кумурска+ (ant), жумуртка+
      • C₀uC₁aC₁ıC₁ıC₀ - сугатчы+, кунаажын (female cow), муздаткыч+ (fridge), кулаалы+ (kite bird)
      • C₀uC₁aC₁ıC₁aC₀ - сугатчы+, кунаажын (female cow), муздаткыч+ (fridge), кулаалы+ (kite bird)
      • C₀uC₁aC₁aC₁ıC₀ - устара+ (razor), мунара+ (tower), тукаба+
      • C₀uC₁aC₁aC₁aC₀ - устара+ (razor), мунара+ (tower), тукаба+
      • C₀oC₁uC₁uC₁uC₀ - окуучу+ (student), окутуучу (teacher), отургуч+ (chair)
      • C₀oC₁uC₁uC₁aC₀ - окуучу+ (student), отургуч+ (chair)
      • C₀oC₁uC₁aC₁ıC₀ - кошуна+, топурак+, тоңкулдак+ (woodpecker), тобурчак+ (pinecone), домбура+
      • C₀oC₁uC₁aC₁aC₀ - кошуна+, топурак+, тоңкулдак+ (woodpecker), тобурчак+ (pinecone), домбура+
      • C₀oC₁oC₁uC₁uC₀ - токойчу+, коргоочу+, тоскоолдук+ (barrier), токойлуу (forested), оймолуу (with national patterns)
      • C₀oC₁oC₁uC₁aC₀ - токойчу+, коргоочу+, тоскоолдук+ (barrier), токойлуу (forested), оймолуу (with national patterns)
      • C₀oC₁oC₁oC₁uC₀ - тоголок+ (round/spherical), босого+ (door jamb?), коломто+ (small oven inside yurt)
      • C₀oC₁oC₁oC₁oC₀ - тоголок+ (round/spherical), босого+ (door jamb?), коломто+ (small oven inside yurt)
      • for each vowel, long and short version?
      • unrounded variants for comparison?
      • C₀aC₁aC₁aC₁aC₀ - карагай+ (fir tree), карагат+ (currant), ашкабак+ (pumpkin), араба+ (wagon, cart), жарганат+ (bat zool.), мамалак+ (bear cub), шапалак+ (fly swatter), жапалак+ (type of small owl)
      • C₀aC₁aC₁aC₁ıC₀ - карагай+ (fir tree), карагат+ (currant), ашкабак+ (pumpkin), араба+ (wagon, cart), жарганат+ (bat zool.), мамалак+ (bear cub), шапалак+ (fly swatter), жапалак+ (type of small owl)
      • C₀aC₁aC₁ıC₁aC₀ - таранчы+, шабдаалы+ (peach), каралжын+ (blackish), жамаачы+ (patch on clothes)
      • C₀aC₁aC₁ıC₁ıC₀ - таранчы+, шабдаалы+ (peach), каралжын+ (blackish), караңгылык+ (darkness), жамаачы+ (patch on clothes)
      • C₀aC₁ıC₁aC₁aC₀ - шаркыратма (waterfall), жалбырак+ (leaf), бадыраң+ (cucumber), ажыдаар+ (dragon), жашылча+ (vegetables)
      • C₀aC₁ıC₁aC₁ıC₀ - жалбырак+ (leaf), бадыраң+ (cucumber), ажыдаар+ (dragon), жашылча+ (vegetables)
      • C₀aC₁ıC₁ıC₁aC₀ - карышкыр (wolf)+, жаңылык (news), кайрылыш (turn in a road), кайырчы+ (beggar), камкырык+ (laughter)
      • C₀aC₁ıC₁ıC₁ıC₀ - карышкыр (wolf)+, жаңылык (news), кайрылыш (turn in a road), кайырчы+ (beggar), камкырык+ (laughter)
      • C₀ıC₁aC₁aC₁aC₀ - чыптама+ (national girl's vest), чыпалак+ (pinky finger)
      • C₀ıC₁aC₁aC₁ıC₀ - чыптама+ (national girl's vest), чыпалак+ (pinky finger)
      • C₀ıC₁aC₁ıC₁aC₀ - сыналгы+, чылапчын+ (washbin), (ыламык+)
      • C₀ıC₁aC₁ıC₁ıC₀ - сыналгы+, чылапчын+ (washbin), (ыламык+)
      • C₀ıC₁ıC₁aC₁aC₀ - кыл-кыяк+ (bow+stringed instrument), кызылча (beet), сызыкча (dash)
      • C₀ıC₁ıC₁aC₁ıC₀ - кыл-кыяк+ (bow+stringed instrument), кызылча (beet), сызыкча (dash)
      • C₀ıC₁ıC₁ıC₁aC₀ - шыпыргы+ (broom), чыйырчык+ (starling)
      • C₀ıC₁ıC₁ıC₁ıC₀ - шыпыргы+ (broom), чыйырчык+ (starling)
      • C₀eC₁eC₁eC₁eC₀ - тегерек+ (circle), желбегей+, тебетей+ (national hat), кереге+ (yurt's lattice work), кездеме+ (fabric)
      • C₀eC₁eC₁eC₁iC₀ - тегерек+ (circle), желбегей+, тебетей+ (national hat), кереге+ (yurt's lattice work), кездеме+ (fabric)
      • C₀eC₁eC₁iC₁eC₀ - эстелик+ (memorial)
      • C₀eC₁eC₁iC₁iC₀ - эстелик+ (memorial), кескелдирик (lizard)
      • C₀eC₁iC₁eC₁eC₀ - тегирмен+ (mill), селкинчек+ (swing), чегиртке+ (grasshopper), жетиген+, семичке+ (sunflower seeds)
      • C₀eC₁iC₁eC₁iC₀ - тегирмен+ (mill), селкинчек+ (swing), чегиртке+ (grasshopper), жетиген+, семичке+ (sunflower seeds)
      • C₀eC₁iC₁iC₁eC₀ - (кекилик+), желпигич (hand fan), секир(ик+) (jump)
      • C₀eC₁iC₁iC₁iC₀ - (кекилик+), желпигич (hand fan), секир(ик+) (jump)
      • C₀iC₁eC₁eC₁eC₀ - ширеңке+ (matches), пирәшкә+ (piroshki), тикенек+ (thorn)
      • C₀iC₁eC₁eC₁iC₀ - ширеңке+ (matches), пирәшкә+ (piroshki), тикенек+ (thorn)
      • C₀iC₁eC₁iC₁eC₀ - ийнелик+ (dragonfly), ичеги+ (intestines)
      • C₀iC₁eC₁iC₁iC₀ - ийнелик+ (dragonfly), ичеги+ (intestines)
      • C₀iC₁iC₁eC₁eC₀ - кичине(кей)+
      • C₀iC₁iC₁eC₁iC₀ - кичине+
      • C₀iC₁iC₁iC₁eC₀ - милиция+ (cops), ичимдик+ (beverage), ичкилик+ (alcoholic beverage)
      • C₀iC₁iC₁iC₁iC₀ - ичимдик+ (beverage), ичкилик+ (alcoholic beverage)
      • other words:
      • телебизор, ракета, отвёртка, магазин, картошка, машине, помидор, остановка
      • тамеки, калемпир, жоогазын, аялдама, байчечекей, алмурут, коңгуроо, калемсап, куурчак, оорукана
      • үкү, тыйын чычкан, ийин, шуру
    • second experiment
      • C₀iyiC₀: бийик (high), ийин (shoulder), ийил- (bend/bow), ийир- (spin?), жийиркен- (find disgusting), кийин (after), тийиш- (bother), кийим (clothes), кийиз (felt), кийик (antelope?)
      • C₀eyiC₀: чейин (until), бейиш (paradise/heaven), кейит- (distress v.t.), кейиштүү (distressed), ЭЙИ
      • C₀üüC₀: күү
        • any verb ending in /I/, +U:
      • C₀eeC₀: ээр (saddle), бээ (mare), зээн(дүү) (intellect(ual)), кээ (few), ээ (master), чээн, ээк (chin), ээле- (own v.t.), ээн (uninhabited), ээрчи- (follow), ээри- (melt), мээ, кечээ (yesterday), керээз (protege, ward), жээн (children of one's daughter or sister), жээк (shore), жээрде (chestnut brown horse), эргежээл (dwarf)
      • C₀ööC₀: бөөт, жөө (by foot), жөөк (flower bed), жөөл- (be delirious), сөөк (bone), сөөл (wart?), сөөмөй (pointer finger), экөө, мөөр (stamp), мөөнөт (date), күйөө (groom), көө (soot), көөдөн (trunk, torso) кечөө (yesterday), төө (camel)
        • any verb ending in /E/, +U:
      • C₀ooC₀: жооп, тоо (mountain), суроо, жоон, жоош, жоомарт, соода (merchandise), самоор (samovar), кыргоол (pheasant), кырчоо (hoop), кыроо (hoarfrost), тоскоол(дук) (obstacle), ноо (gutter), ойгоо (awake), ооз (mouth), оокат (food), жоолук (shawl), боо (cord, rope), бооз, боор (liver), жайлоо (jayloo)
        • any verb ending in /A/, +U:
      • C₀aaC₀: заар+, саа- (to milk), саадак (quiver), саамай (temple), саат (clock), сааль (a little), таажы (crown), таалай+ (happiness), таамай (exactly), таан (jackdaw), таалим (education), тааны- (be acquainted), таарын- (be upset), таасир (impression), жаан (rain), жаа- (to precipitate), ураан (slogan), шаар (city), ыйбаа (modesty), кыраан (sharp-sited/hill?), маара- (to bleat), маал (a moment), маани (meaning), маалымат (information), маанай (mood), наабай (baker), катаал (cruel), татаал (complicated)
      • C₀ıyıC₀: жыйырма (20), сыйын- (worship), сыйыртмак (loop), чыйыр (footprint/tracks), ыйык (holy), ыйын- (exert oneself), кыйык (trimmings?), кыйын (hard), тыйын (coins)
      • C₀uyuC₀: суюк (liquidy), уюк (nest), уюм (organisation), уюл (pole?), куюн (whirlpool?), кою (thick liquid)
      • C₀üyüC₀: күйүк (burnt), мүйүз (antler/horn), үйүр (herd), түйүн (knot),
      • C₀uuC₀: суу (water/river), уу (poison), жуу- (wash), куу- (chase), уруу (tribe), ууру (theif), туу (flag), туура (correct)
        • any verb ending in /U/, +U:
      • C₀iyC₀: ийри (crooked), ийр- (fold), ийне (needle), ийке- (nod one's head), ийгилик (success), ий- (bend), бий(ле-) (dance)
      • C₀üyC₀: үй (house), сүй- (love), күй- (burn), үйлөн- (marry), үйрөн- (learn), үйрөт- (teach), сүйрө- (shlep?), сүйрү (long and thin), сүйөн- (lean against), сүйкө- (spread/smear/rub)
      • C₀eyC₀: сейрек (rarely), чейрек (quarter) ЭЙ
      • (C₀öyC₀): сөөмөй (index finger), көйнөк (shirt), өйүз (shore), сөйкө (earrings)
      • (C₀oyC₀): коён (rabbit), боё- (paint)
      • C₀ıyC₀: сый, сыйлык, сыйлуу, ЫЙ
      • C₀uyC₀: уй (cow), УЙ
    • second, part 3 (if noun ending in diphthong:)
      • all above +NI
      • all above +NIN
      • all above +(s)I
    • second, part 2 (verbs:)
      • Ab+Ip → AAp: таб- (find), чаб- (hit/beat a horse), себ- (plant/sow),
      • Am+Ip → AAmp: там- (?), жум- (blink eyes),
      • what about high vowels?
    • third experiment
      • C₀Vz.C₁V: изде- (look for), жезде, тузда- (to salt), түздө- (straighten), кузгун/тазкара (raven/vulture), сүзмө (süzmö)
        • nouns (+NI/+DA/+DAn/-): туз (salt), сөз (word), муз (ice), кыз (girl), көз (eye), каз (goose), мазь (rub), саз (swamp), сиз (you formal), түз (straight), ооз (mouth), сыз (dampness)
        • verbs (-DI/-GAn/-ÇU/-IL/etc): сүз- (hit/swim?), сез- (feel), суз- (scoop), соз- (lengthen),
      • C₀VzV: таза (clean), база (base), бозо (national drink), козу (карын) (lamb, mushroom), изилде- (research), тозок (torment), тузак (noose), түзө- (repair), түзүк (well-built?),
      • what about long vowels:
        • adjs: кооз (beautiful)
      • what about non-first syllables: өгүз (bull), топоз (yak), пыяз (onion), сабиз (carrot), тамыз- (drip/leak?), тургуз- (stand up v.t.),
    • third, part 2 (with other things in place of z: s, d, t, G, b, j)
      • C₀Vs.C₀V:
        • verbs: бас- (push, press, step, go forward)
        • nouns:
      • C₀Vd.C₀V: куду (??), лада (Lada), убада (promise)
      • C₀Vt.C₀V:
        • verbs: күт- (wait)
        • nouns: бут (leg), сүт (milk), сот (judge), кут (??)
      • C₀VG.C₀V: тиги, жогот- (lose), жогор+ (high), жогол- (get lost), жигит, жигин(?), дагы
      • C₀Vb.C₀V: тобо (??), саба- (hit), жибит- (moisten), убада, чабан (shepherd), обон (melody)
      • C₀Vj.C₀V: бажа
    • fourth (words with ä/a:)
      • назик (gentle), Байтик, сабиз (carrot), сегиз (eight), сагыз (sulphur), сагызган (magpie), кемпир (old woman)

Final Wordlist

Табигат/Nature

  • шүүдүрүм+ (dew)
  • өсүмдүк+ (plant)
  • топурак+ (dirt)
  • тобурчак+ (pinecone)
  • токойлуу (forested)
  • карагай+ (fir tree)
  • шаркыратма (waterfall)
  • жалбырак+ (leaf)
  • тикенек+ (thorn)
  • жоогазын (tulip)
  • байчечекей (snowdrop?)
  • тоо (mountain)
  • кыроо (hoarfrost)
  • жаан (rain)
  • жаа- (to precipitate)
  • суу (water/river)
  • муз (ice)
  • саз (swamp)
  • жээк (shore)
  • чыйыр (footprint/tracks)
  • мүйүз (antler/horn)
  • уюк/уя (nest)
  • куюн (whirlwind?)

Улуттук/National

  • бүркүтчү+ (eagle trainer)
  • сүмөлөк+ (sumalak)
  • шөкүлө+ (tall national women's hat)
  • оймолуу (with national patterns)
  • коломто+ (small oven inside yurt)
  • чыптама+ (national girl's vest)
  • кыл-кыяк+ (bow+stringed instrument)
  • тебетей+ (national hat)
  • кереге+ (yurt's lattice work)
  • укурук+ (bullwhip)
  • ээр (saddle)
  • жээрде (chestnut brown horse)
  • жайлоо (jayloo)
  • бозо (national drink)
  • кийиз (felt)
  • саадак (quiver)

Жаныбарлар/Animals

  • бөлтүрүк+ (wolf cub)
  • көгүчкөн+ (swallow)
  • жөргөмүш+ (spider)
  • көпөлөк+ (butterfly)
  • кумурска+ (ant)
  • кунаажын+ (female cow)
  • тоңкулдак+ (woodpecker)
  • жарганат+ (bat zool.)
  • мамалак+ (bear cub)
  • ажыдаар+ (dragon)
  • карышкыр (wolf)+
  • чыйырчык+ (starling)
  • кескелдирик (lizard)
  • чегиртке+ (grasshopper)
  • ийнелик+ (dragonfly)
  • үкү (owl)
  • тыйын чычкан (squirrel)
  • бээ (mare)
  • коён (rabbit)
  • каз (goose)
  • өгүз (bull)
  • топоз (yak)
  • төө (camel)
  • уй (cow)
  • кузгун/тазкара (raven/vulture)
  • козу (карын) (lamb, mushroom)
  • кийик (antelope)
  • кыргоол (pheasant)
  • бооз (pregnant (horse))
  • таан (jackdaw)
  • үйүр (herd)
  • сагызган (magpie)

Тамактар/Foods

  • кулпунай+ (strawberry)
  • бүлдүркөн+ (blackberry/dewberry)
  • карагат+ (currant)
  • ашкабак+ (pumpkin)
  • шабдаалы+ (peach)
  • бадыраң+ (cucumber)
  • жашылча+ (vegetables)
  • кызылча+ (beet)
  • семичке+ (sunflower seeds)
  • пирәшкә+ (piroshki)
  • ичимдик+ (beverage)
  • ичкилик+ (alcoholic beverage)
  • ичеги+ (intestines)
  • калемпир/бурч (pepper)
  • алмурут/нак (pear)
  • помидор (tomato)
  • картошка (potato)
  • сүзмө (süzmö)
  • туз (salt)
  • пыяз (onion)
  • сабиз (carrot)
  • сүт (milk)
  • мейиз (raisin)

Адамдар/People

  • сүрөтчү+ (photographer/painter)
  • окуучу+ (student)
  • милиция+ (cops)
  • кайырчы+ (beggar)
  • эргежээл (dwarf)
  • наабай (baker)
  • кыз (girl)
  • жигит (boy)
  • чабан (shepherd)
  • кемпир (old woman)

Башка/Other

  • бүлбүлдө- (to glitter)
  • курулуш+ (construction)
  • секир(ик+) (jump)
  • жаңылык+ (news)
  • кичине(кей)+
  • жыйырма (20)
  • сегиз (8)
  • кооз (beautiful)
  • бийик (high)
  • ээри- (melt)
  • жуу- (wash)
  • куу- (chase)
  • бий(ле-) (dance)
  • боё- (paint)
  • чаб- (hit/beat a horse)
  • себ- (plant/sow)
  • саа- (to milk)
  • көө (soot)
  • ийри (crooked)
  • сүйрү (long and thin)
  • сүйөн- (lean against)
  • сүйкө- (spread/smear/rub)
  • там- (drip)
  • жум- (blink/close eyes),
  • тузда- (to salt),
  • түздө- (straighten)
  • сүз- (swim)
  • суз- (scoop)
  • тамыз- (drip/leak?)
  • тургуз- (stand up v.t.),
  • бас- (push, press, step, go forward)
  • күт- (wait)
  • жогору/жогорку+ (high)
  • жибит- (moisten)

Дене/Body

  • чыпалак+ (pinky finger)
  • ийин (shoulder)
  • ээк (chin)
  • мээ (brain)
  • сөөк (bone)
  • сөөмөй (pointer finger)
  • ооз (mouth)
  • көз (eye)
  • ооз (mouth)
  • бут (leg)

Нерселер/Objects

  • күбөлүк+ (certificate)
  • төөнөгүч+ ((safety) pin)
  • көлөкө+ (shadow)
  • чөмөлөй+ (haystack/bailed hay)
  • шапалак+ (fly swatter)
  • жамаачы+ (patch on clothes)
  • кайрылыш+ (turn in a road)
  • дөңгөлөк+ (tire/wheel)
  • муздаткыч+ (fridge)
  • устара+ (razor)
  • мунара+ (tower)
  • отургуч+ (chair)
  • тоскоолдук+ (barrier)
  • тоголок+ (round/spherical)
  • босого+ (door jamb?)
  • араба+ (wagon, cart)
  • чүмкөмө+ (tent)
  • сызыкча+ (dash)
  • шыпыргы+ (broom)
  • тегерек+ (circle)
  • кездеме+ (fabric)
  • эстелик+ (memorial)
  • тегирмен+ (mill)
  • селкинчек+ (swing)
  • желпигич+ (hand fan)
  • ширеңке+ (matches)
  • телебизор (television)
  • ракета (rocket)
  • отвёртка (screwdriver)
  • машине (car)
  • тамеки (cigarette)
  • аялдама/остановка (bus stop)
  • коңгуроо (bell)
  • калемсап/ручка (pen)
  • куурчак (doll)
  • оорукана (hospital)
  • шуру (coral necklace?)
  • кийим (clothes)
  • соода (merchandise)
  • самоор (samovar)
  • саат (clock)
  • шаар (city)
  • тыйын (coin)
  • түйүн (knot)
  • туу (flag)
  • ийне (needle)
  • үй (house)
  • көйнөк (shirt)
  • сөйкө (earrings)
  • мазь (rub)
  • Лада (Lada)
  • оокат (food)
  • жоолук (shawl)
  • боо (cord, rope)
  • таажы (crown)
  • сыйыртмак (loop)
  • тузак (noose)
  • сагыз (gum)

Still needed

  • -Ы-А-Ы-
  • ЭЙИ
  • ЭЙ
  • ЫЙ
  • УЙ

Other

  • жүгөрү (corn)
  • чыйыр (small path)
  • кочкор мүйүз (slug)
  • шыралжын (medicinal plant)
  • кайыш (leather material)