Unami verbs
From FireSpeakerWiki
Revision as of 20:56, 8 May 2024 by Firespeaker (talk | contribs) (→Transitive Animate: better direct/inverse alignment)
Contents
Intransitive Descriptive
Predicative
singular | plural | |
---|---|---|
3rd inan | aone | aoneyo |
3rd anim | aonsu | aonsuwàk |
Attributive
singular | plural | |
---|---|---|
3rd inan | aone | aoneyo |
3rd anim | aonsit | aonsitchik |
Intransitive Animate
There are four main types of these verbs:
a/e-alternating
kshihëla, wikwihëla, pa, alëmska
singular | plural | ||
---|---|---|---|
1st person | exclusive | nkshihëla | nkshihëla |
inclusive | kshihëlahëna | ||
2nd person | kshihëla | kshihëlahëmo | |
3nd person | kshihële | kshihëleyòk |
i/u-alternating
palsi, ahpi, amwi, akohchi, kësi, manunksi, alënixsi
singular | plural | ||
---|---|---|---|
1st person | exclusive | mpalsi | mpalsihëna |
inclusive | këpalsihëna | ||
2nd person | këpalsi | këpalsihëmo | |
3nd person | palsu | palsuwàk |
vowel-final
singular | plural | ||
---|---|---|---|
1st person | exclusive | mpuhënëma | mpuhënëmahëna |
inclusive | këpuhënëmahëna | ||
2nd person | këpuhënëma | këpuhënëmahëmo | |
3nd person | puhënëma | puhënëmaòk |
machi, kwëtki, alai
singular | plural | ||
---|---|---|---|
1st person | exclusive | nëmachi | nëmachihëna |
inclusive | këmachihëna | ||
2nd person | këmachi | këmachihëmo | |
3nd person | mòchi | mòchiyòk |
ahponhe, ame, shilënche, mëne
singular | plural | ||
---|---|---|---|
1st person | exclusive | ntahponhe | ntahponhehëna |
inclusive | ktahponhehëna | ||
2nd person | ktahponhe | ktahponhehëmo | |
3nd person | ahponhe | ahponheyòk |
consonant-final
shielìntàm, mikëntàm
singular | plural | ||
---|---|---|---|
1st person | exclusive | nshielìntàm | nshielìntàmuhëna |
inclusive | këshielìntàmuhëna | ||
2nd person | këshielìntàm | këshielìntàmuhëmo | |
3nd person | shielìntàm | shielìntàmuwàk |
Transitive Inanimate
(1a) pënàm, katatàm, mahëlàm, këlësëtàm, màxkàm
singular object | plural object | |
---|---|---|
1st person sg | mpënamën | mpënamëna |
2nd person sg | kpënamën | kpënamëna |
3nd person sg | pwënamën | pwënamëna |
1st person pl exclusive | mpënamënën | mpënamënëna |
1st person pl inclusive | kpënamënën | kpënamënëna |
2nd person pl | kpënamëneyo | kpënamëneyo |
3nd person pl | pwënamëneyo | pwënamëneyo |
(1b) mëshënëm, natëm, këlënëm, wetënëm
singular object | plural object | |
---|---|---|
1st person sg | nëmëshënëmën | nëmëshënëmëna |
2nd person sg | këmëshënëmën | këmëshënëmëna |
3nd person sg | mëshënëmën | mëshënëmëna |
1st person pl exclusive | nëmëshënëmënën | nëmëshënëmënëna |
1st person pl inclusive | këmëshënëmënën | këmëshënëmënëna |
2nd person pl | këmëshënëmëneyo | këmëshënëmëneyo |
3nd person pl | mëshënëmëneyo | mëshënëmëneyo |
(2) petaw, këshixëtaw
singular object | plural object | |
---|---|---|
1st person sg | mpetun | mpetuna |
2nd person sg | kpetun | kpetuna |
3nd person sg | pwetun | pwetuna |
1st person pl exclusive | mpetunën | mpetunëna |
1st person pl inclusive | kpetunën | kpetunëna |
2nd person pl | kpetuneyo | kpetuneyo |
3nd person pl | pwetuneyo | pwetuneyo |
(3) nem, michi
singular object | plural object | |
---|---|---|
1st person sg | nemën | nemëna |
2nd person sg | kënemën | kënemëna |
3nd person sg | wënemën | wënemëna |
1st person pl exclusive | nemënën | nemënëna |
1st person pl inclusive | kënemënën | kënemënëna |
2nd person pl | kënemëneyo | kënemëneyo |
3nd person pl | wënemëneyo | wënemëneyo |
Transitive Animate
1st person sg | 2nd person sg | 3rd person sg | 1st person pl excl | 1st person pl incl | 2nd person pl | 3rd person pl | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1st person sg | — | këmilel | nëmila | — | këmilelhumo | nëmilaok | |||
2nd person sg | këmili | — | këmila | këmilihëna¹ | — | këmilaok | |||
3nd person sg | nëmilukw | këmilukw | mwilao² | mwilku | nëmilkuna | këmilkuna | këmilkuwa | mwilao² | mwilkuwoo³ |
1st person pl exclusive | — | këmiluhëna | nëmilawëna | — | këmilhumëna | nëmilawënanàk | |||
1st person pl inclusive | këmilawëna | këmilawënanàk | |||||||
2nd person pl | këmilihëmo | — | këmilawa | këmilihëna¹ | — | këmilawook | |||
3nd person pl | nëmilkuk | këmilkuk | mwilawoo³ | mwilkuk | nëmilkunanàk | këmilkunanàk | këmilkuwanàk | mwilawoo³ | mwilkuwoo⁴ |