Mongolic words in Turkic languages: Difference between revisions

From FirespeakerWiki
Jump to navigationJump to search
← Older editNewer edit →
beginning of transfer from Turkic-Mongolic_cognates
cleaned up
Line 13: Line 13:
! bak
! bak
|-
|-
| — || zirɣal || жаргал || жыргал || || || || ‘pleasure’ || yes
| — || zirɣal || жаргал || жыргал || || || || ‘pleasure’ ||  
|-
|-
| — || … bule || гэр бүл || үй бүлө || || || || ‘family’ || yes
| — || … bule || гэр бүл || үй бүлө || || || || ‘family’ ||  
|-
|-
| — || ele || л || эле || || || || ‘just/only’ || yes
| — || ele || л || эле || || || || ‘just/only’ ||  
|-
|-
| !yomaq ‘legend’ || domuɣ || домог || жомок || || || || ‘fairy tale’ || yes
| !yomaq ‘legend’ || domuɣ || домог || жомок || || || || ‘fairy tale’ ||  
|-
|-
| — || belterge || бэлтрэг || бөлтүрүк || || || || ‘wolf cub’ || yes
| — || belterge || бэлтрэг || бөлтүрүк || || || || ‘wolf cub’ ||  
|-
|-
| — || arɣ-a || арга || арга || || || || ‘way out’ || yes
| — || arɣ-a || арга || арга || || || || ‘way out’ ||  
|-
|-
| — || tas || тас || тазкара || || || || ‘vulture’ || yes
| — || tas || тас || тазкара || || || || ‘vulture’ ||  
|-
|-
| timin? ‘just now’ || tein/teimy || тийм || тим || || || || ‘such’ || yes
| timin? ‘just now’ || tein/teimy || тийм || тим || || || || ‘such’ ||  
|-
|-
| — || buɣudai || буудай || буудай || || || || ‘wheat’ || yes
| — || buɣudai || буудай || буудай || || || || ‘wheat’ ||  
|-
|-
| — || unaɣ-a || уна- ‘falling, driving’ || унаа ‘means of transportation’ || || || || || yes
| — || unaɣ-a || уна- ‘falling, driving’ || унаа ‘means of transportation’ || || || || ||  
|-
|-
| — || xural || хурал || курултай || || || || ‘meeting’ || yes
| — || xural || хурал || курултай || || || || ‘meeting’ ||  
|-
|-
| ulus/uluš ‘settlement, residence’ || ulus || улс || улут || || || || ‘nation’ || yes
| ulus/uluš ‘settlement, residence’ || ulus || улс || улут || || || || ‘nation’ ||  
|-
|-
| — || silykei || шүлхий || шилекей || || || || ‘saliva’ || yes
| — || silykei || шүлхий || шилекей || || || || ‘saliva’ ||  
|-
|-
| — || cangɣa- || цанга- || (southern) чаңка- || || || || ‘be thirsty’ || yes
| — || cangɣa- || цанга- || (southern) чаңка- || || || || ‘be thirsty’ ||  
|-
|-
| — || zolbin || золбин || жолбун || || || || ‘stray’ || yes
| — || zolbin || золбин || жолбун || || || || ‘stray’ ||  
|-
|-
| — || zegerde || зээрд || жээрде || || || || ‘chestnut horse’ || yes
| — || zegerde || зээрд || жээрде || || || || ‘chestnut horse’ ||  
|-
|-
| — || tos- || тос- || тос- || || || || ‘meet, pick up, catch’ || yes
| — || tos- || тос- || тос- || || || || ‘meet, pick up, catch’ ||  
|-
|-
| — || cana || цана || чана || || || || ‘ski, sled’ || yes
| — || cana || цана || чана || || || || ‘ski, sled’ ||  
|-
|-
| buɣu || buɣu || буга || бугу || || || || ‘deer’ || yes
| buɣu || buɣu || буга || бугу || || || || ‘deer’ || should be 'buu' in Khalkha and Kyrgyz
|-
|-
| — || xoruɣ-a, xorij-a(n) || хороо || короо || || || || ~‘corral’ || yes
| — || xoruɣ-a, xorij-a(n) || хороо || короо || || || || ~‘corral’ ||  
|-
|-
| uruq(?) ‘rope’ || urɣ-a(n), uɣurɣ-(a) || урга, уураг, уурга || укурук || || || || ‘lasso pole’ || yes
| uruq(?) ‘rope’ || urɣ-a(n), uɣurɣ-(a) || урга, уураг, уурга || укурук || || || || ‘lasso pole’ ||  
|-
|-
| — || tøry- || төр- || төрө- || || || || ‘bear child’ || yes
| — || tøry- || төр- || төрө- || || || || ‘bear child’ ||  
|-
|-
| (ös-) || øs- || өс- ‘grow (v.i., person)’ || өс- ‘grow (v.i., not person)’ || || || || ‘grow’ || yes
| (ös-) || øs- || өс- ‘grow (v.i., person)’ || өс- ‘grow (v.i., not person)’ || || || || ‘grow’ ||  
|-
|-
| — || belen || бэлэн || белен || || || || ‘ready’ || yes
| — || belen || бэлэн || белен || || || || ‘ready’ ||  
|-
|-
| — || kørsi(n) || хөрш || || көрші || || || neighbour || yes
| — || kørsi(n) || хөрш || || көрші || || || neighbour || of Turkic origin?
|-
|-
|rowspan="2"| uruɣ ‘seed; relatives’
|rowspan="2"| uruɣ ‘seed; relatives’
Line 75: Line 75:
| урук ‘clan; seed; relatives’
| урук ‘clan; seed; relatives’
|-
|-
| (rasayan) || (a)rasijan || рашаан || арашан || || || || ‘holy/mineral spring’ || yes
| (rasayan) || (a)rasijan || рашаан || арашан || || || || ‘holy/mineral spring’ ||  
|-
|-
| — || cuɣ || цуг || чогуу || || || || ‘together’ || yes
| — || cuɣ || цуг || чогуу || || || || ‘together’ ||  
|-
|-
| yalɣu ‘stupid person’ || zalxaɣu || залхуу || жалкоо || || || || ‘lazy’ || ?yes
| yalɣu ‘stupid person’ || zalxaɣu || залхуу || жалкоо || || || || ‘lazy’ || ?
|-
|-
| — || ɣolumta || голомт || коломто || || || || ‘hearth’ || yes
| — || ɣolumta || голомт || коломто || || || || ‘hearth’ ||  
|-
|-
| — || xaɣalɣ-a(n) || хаалга || каалга || || || || ‘yurt door’ || yes
| — || xaɣalɣ-a(n) || хаалга || каалга || || || || ‘yurt door’ ||  
|-
|-
| örgün, örgin ‘throne’ || ørgyge(n) || өргөө || өргөө || || || || ‘Khan's yurt’ || yes
| örgün, örgin ‘throne’ || ørgyge(n) || өргөө || өргөө || || || || ‘Khan's yurt’ ||  
|-
|-
| — || bøle/byly || бүл || бөлө || || || || ‘progeny of sisters’ || yes
| — || bøle/byly || бүл || бөлө || || || || ‘progeny of sisters’ ||  
|-
|-
| — || byky || бүх || бүкүл || || || || ‘all, whole, everything’ || yes
| — || byky || бүх || бүкүл || || || || ‘all, whole, everything’ ||  
|-
|-
| ?čaɣïla- ‘be noisy’, ?čaqïl- ‘be cut’ || cakilɣan || цахилгаан || чагылган || || || || ‘lightning’ || yes
| ?čaɣïla- ‘be noisy’, ?čaqïl- ‘be cut’ || cakilɣan || цахилгаан || чагылган || || || || ‘lightning’ ||  
|-
|-
| mal ‘wealth’ || mal || мал || мал || || || || ‘heard animal’ || ?yes
| mal ‘wealth’ || mal || мал || мал || || || || ‘heard animal’ || "of Arabic origin"
|-
|-
| aɣïl || ayil || айл || айыл || || || || ‘camp, village’ || yes
| aɣïl || ayil || айл || айыл || || || || ‘camp, village’ ||  
|-
|-
| — || alaɣ-a(n) || алга || алакан || || || || ‘palm’ || yes
| — || alaɣ-a(n) || алга || алакан || || || || ‘palm’ ||  
|-
|-
| — || cida- || чад- || чыда- ‘put up with’ || || || || ‘be able to’ || yes
| — || cida- || чад- || чыда- ‘put up with’ || || || || ‘be able to’ ||  
|-
|-
| — || cimki- || чимхэ- || чымчы- || || || || ‘pinch’ || yes
| — || cimki- || чимхэ- || чымчы- || || || || ‘pinch’ ||  
|-
|-
| — || dalu || дал || далы || || || || ‘shoulder’ || yes
| — || dalu || дал || далы || || || || ‘shoulder’ ||  
|-
|-
| — || møndyr || мөндөр || мөндүр || || || || ‘hail’ || yes
| — || møndyr || мөндөр || мөндүр || || || || ‘hail’ ||  
|-
|-
| — || saɣadaɣ || саадах || саадак || || || || ‘quiver’ || yes
| — || saɣadaɣ || саадах || саадак || || || || ‘quiver’ ||  
|-
|-
| — || coxu || цох || чоку || || || || ‘forehead’ || yes
| — || coxu || цох || чоку || || || || ‘forehead’ ||  
|-
|-
| — || darui || даруй || дароо || || || || ‘immediately’ || yes
| — || darui || даруй || дароо || || || || ‘immediately’ || cf. Tajik "даррав"
|-
|-
| — || dylei || дүлий || дүлөй || || || || ‘deaf’ || yes
| — || dylei || дүлий || дүлөй || || || || ‘deaf’ ||  
|}
|}

Revision as of 01:00, 7 March 2012

Old Turkic Classical Mongolian Khalkha Turkic gloss notes
kir kaz tat bak
— zirɣal жаргал жыргал ‘pleasure’
— … bule гэр бүл үй бүлө ‘family’
— ele л эле ‘just/only’
!yomaq ‘legend’ domuɣ домог жомок ‘fairy tale’
— belterge бэлтрэг бөлтүрүк ‘wolf cub’
— arɣ-a арга арга ‘way out’
— tas тас тазкара ‘vulture’
timin? ‘just now’ tein/teimy тийм тим ‘such’
— buɣudai буудай буудай ‘wheat’
— unaɣ-a уна- ‘falling, driving’ унаа ‘means of transportation’
— xural хурал курултай ‘meeting’
ulus/uluš ‘settlement, residence’ ulus улс улут ‘nation’
— silykei шүлхий шилекей ‘saliva’
— cangɣa- цанга- (southern) чаңка- ‘be thirsty’
— zolbin золбин жолбун ‘stray’
— zegerde зээрд жээрде ‘chestnut horse’
— tos- тос- тос- ‘meet, pick up, catch’
— cana цана чана ‘ski, sled’
buɣu buɣu буга бугу ‘deer’ should be 'buu' in Khalkha and Kyrgyz
— xoruɣ-a, xorij-a(n) хороо короо ~‘corral’
uruq(?) ‘rope’ urɣ-a(n), uɣurɣ-(a) урга, уураг, уурга укурук ‘lasso pole’
— tøry- төр- төрө- ‘bear child’
(ös-) øs- өс- ‘grow (v.i., person)’ өс- ‘grow (v.i., not person)’ ‘grow’
— belen бэлэн белен ‘ready’
— kørsi(n) хөрш көрші neighbour of Turkic origin?
uruɣ ‘seed; relatives’ uruɣ ураг ‘relatives by marriage’ уруу ‘tribe’ +yes
урук ‘clan; seed; relatives’
(rasayan) (a)rasijan рашаан арашан ‘holy/mineral spring’
— cuɣ цуг чогуу ‘together’
yalɣu ‘stupid person’ zalxaɣu залхуу жалкоо ‘lazy’ ?
— ɣolumta голомт коломто ‘hearth’
— xaɣalɣ-a(n) хаалга каалга ‘yurt door’
örgün, örgin ‘throne’ ørgyge(n) өргөө өргөө ‘Khan's yurt’
— bøle/byly бүл бөлө ‘progeny of sisters’
— byky бүх бүкүл ‘all, whole, everything’
?čaɣïla- ‘be noisy’, ?čaqïl- ‘be cut’ cakilɣan цахилгаан чагылган ‘lightning’
mal ‘wealth’ mal мал мал ‘heard animal’ "of Arabic origin"
aɣïl ayil айл айыл ‘camp, village’
— alaɣ-a(n) алга алакан ‘palm’
— cida- чад- чыда- ‘put up with’ ‘be able to’
— cimki- чимхэ- чымчы- ‘pinch’
— dalu дал далы ‘shoulder’
— møndyr мөндөр мөндүр ‘hail’
— saɣadaɣ саадах саадак ‘quiver’
— coxu цох чоку ‘forehead’
— darui даруй дароо ‘immediately’ cf. Tajik "даррав"
— dylei дүлий дүлөй ‘deaf’
Retrieved from "https://wiki.firespeaker.org/index.php?title=Mongolic_words_in_Turkic_languages&oldid=8635"